Լույս է տեսել «Ակնարկ Ստամբուլի հայ համայնքի պատմության» ձեռնարկը, որը պատմում է ստամբուլահայերի կյանքի մասին՝ սկած 1920-ական թվականներից մինչեւ մեր օրերը։ Սեպտեմբերի 29-ին լրագրողների հետ հանիդպմանը գրքի հեղինակ, թուրքագետ ԵՊՀ արեւելագիտության ֆակուլտետի դեկանի տեղակալ Ռուբեն Մելքոնյանը նշեց, որ գրքում անդրադարձ է կատարվել նրանց ներկա վիճակին, կրթական, լեզվի խնդիրներին ու խառն ամուսնություններին։ Օրինակ՝ ըստ գրքում տեղ գտած ուսումնասիրությունների՝ խառն ամուսնությունները ստամբուլահայերի մոտ հասնում են 40 տոկոսի։
«Կրթական խնդիրների մեր ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ հանրապետության ձեւավորման առաջին տարիներին Ստամբուլում գործել է 47 հայկական դպրոց, 1970-ականներին դրանց թիվը հասել է 32-ի, իսկ այսօր Ստամբուլում կա ընդամենը 16 հայկական դպրոց, որոնցում սովորող հայ աշակերտների թիվն օրեցօր նվազում է, եւ դրա հետեւանքով դրանք փակվում են»-ասաց թուրքագետը։
Նա նաեւ նշեց, որ հայերեն խոսում է ստամբուլահայերի ընդամենը 18 տոկոսը։ «Ակնարկ Ստամբուլի հայ համայնքի պատմության» ձեռնարկում ներկայացված են նաեւ Պոլսո հայկական պատրիարքարանի պատմությունը , վերջերս տեղի ունեցած ընտրությունները։
Ստամբուլահայերի մշակույթի, արվեստի, սպորտի, մամուլի, տնտեսական ներգրավվածության մասին ուսումնասիրություններ եւս կան գրքում։
Գրքի հեղինակը որոշակի տեղեկատվություն է տալիս նաեւ հայկական համայնքի քաղաքական ուղղվածության մասին։ Ռուբեն Մելքոնյանն առանձնացրել է 3 խումբ։ Առաջին խմբում ամբողջությամբ անտարբերներն են։ «Ստամբուլահայ համայնքի մեծ մասն անտարբեր է համայնքի խնդիրներին նկատմամբ»-ասաց թուրքագետը։ Երկրորդը համակերպվող խումբն է, եւ վերջինը՝ ակտիվ փոքր խումբն է, որն ավելի ըմբոստ է, եւ այդտեղ ընդգրկված երիտասարդները փորձում են համայնքային, ազգային, կրոնական խնդիրներում փոփոխություններ կատարել։
Գիրքը տպագրվել է Սփյուռքի նախարարության տրամադրած դրամաշնորհով, որը հիմանակնում նախատեսված է հենց այդ նախարարության աշխատակիցնեերի եւ բուհերի ուսանողների համար։ Տպաքանակն ընդամենը 500 օրինակ է:
Սեպտեմբեր 29, 2010
