40 (40)

ՔԱՋԲԵՐՈՒՀԻ ԱՎԵՏԻՍԻ ՇԱՀԻՆՅԱՆԻ ՊԱՏՄԱԾԸ

ԾՆՎ. 1908 Թ.

ՎԱՆ

 

Մեր երկիր Վանը շատ լավն էր։ Մենք ապրում էինք Չաղլի փողանում։ Էդ լավ փողոց էր, փողոցի ջուրը երկու կողմից գլգլալեն կհոսեր, կլցվեր ավազանի մեջ։

Ունեի չորս հորեղբայրներ, որոնք առանձին էին ապրում մեր բակում։ Ունեինք շատ անասուններ։ Հայրիկս և՛ դյուրգար էր, և՛ զինագործ։

Մեր ընտանիքը տասներկու հոգի էինք։ Մայրս դերձակուհի էր, ուներ երկու աղջիկ։ Ես ամբողջ մանկությունս երազներով եմ ապրել, մինչև Վանից դուրս եկանք։

Հայրիկս՝ Ավետիսը, խելոք մարդ էր, հենց լսել էր, որ թուրքերը գալու են, մեզ հավաքեց ու նախքան ջարդը դուրս եկանք։ Հայրիկս զինված էր, մորս նստացրեց ձիուն, ինձ ու իմ քրոջը խուրջինի մեջ դրեց, յալլա՜, ճամփա ընկանք։ Մեզ հետ էին նաև հորեղբորս ընտանիքը և տատիկս։

Ճամփին արդեն լսում էինք թուրքական թնդանոթների ձայները։ Մենք մտնում էինք քարերի տակ։ Ես վախից լաց էի լինում։ Հորեղբայրս ինձ գտավ, կերակրեց։ Գաղթականությունը մեր ետևից գալիս էր։ Քարերի մեջ մարդիկ էին պառկած։ Ես գիտեի, թե դրանք ողջ են։ Դու մի ասա, դրանք սպանված են, թաղող չկա։ Թնդանոթի կրակոցները ղռալով գալիս էին։ Անգամ տերտերը գետնին ընկած մեռած էր, իր ային-օյինքը թողել էր քարի տակը։ Մայրս նրա հագուստները վերցրեց, բերեց հանձնեց Երևանի Պողոս-Պետրոս եկեղեցին։ Քեռիս ճամփին մահացավ։

Մեզ օգնեցին անգլիացիներն ու ամերիկացիները։ Լավ կերակրեցին, հագցրին, մաքրեցին, կրթություն տվին։

Հետո թուրքերը հարձակվեցին Երևանի վրա։ Հայրիկս քսանհինգ հոգու հավաքեց, զինեց ու հարձակվեց թուրքերի վրա։ Նա խմբապետ էր, մասնակցել է նաև Սարդարապատի ճակատամարտին։ Հազիվ ձիով գալիս էր տուն, նորից էին կանչում, որ թուրքերի դեմ կռվի գնա։

1932-ին և 1937-ին հորս, որպես նացիոնալիստ, բանտարկեցին։ Ամբողջ իր պատրոնները, թվանքը թաղել էր հողի մեջ։ Խեղճ հորս բռնեցին ուղարկեցին Տաշքենդ, էնտեղ էլ մեռավ։ Ասին՝ սովից է մեռել։

http://ermeni.hayem.org/turkce/vkayutyun.php?tp=ea&lng=arm&nmb=40

Շարունակելի

Կարդացեք յուրաքանչյուր շաբաթ և կիրակի օրերին: