Հայկական պարն ունի դարավոր ավանդույթներ: Հազարամյակների ընթացքում կազմավորվել է հավատալիքների, ծիսակատարությունների, պաշտամունքների և տոնակատարությունների մի ամբողջություն, որը բխելով ժողովրդի կենցաղից, կրոնական համակարգի առանձնահատկություններից, ճշգրիտ բնութագրել է ազգային հոգեբանությունը, փիլիսոփայությունը, զգացմունքային աշխարհը, որի հիմքի վրա էլ ստեղծվել է հայ ժողովրդի ոչ նյութական մշակույթը, մասնավորապես՝ պարարվեստը: Հայկական պարարվեստն անցել է երկար ուղի: Հայ մշակույթում առանձնանում են՝ լարախաղացների…
Ժողովրդական արուեստ
Ժողովրդական արուեստ
Հայկական տարազ
Հայկական տարազի մեջ գերակշռում են չորս տարերքի գույները, որոնք XIV դարի հայ փիլիսոփա Գրիգոր Տաթեւացու վկայությամբ, արտահայտում են ՚երկրի սեւությունը, ջրի սպիտակությունը, օդի կարմիրը եւ հրո դեղինըՙ: Ծիրանին խորհրդանշում է խոհեմություն եւ ողջախոհություն, կարմիրը՝ արիություն եւ մարտիրոսություն, կապույտը՝ երկնավոր արդարություն, սպիտակը՝ մաքրություն: Այսօր Հայաստանի պատմության թանգարանում բացվեց մի բաժին, որտեղ կներկայացվեն 18-19 դարերի հայկական տարազներ,…
Ժողովրդական արուեստ
Հայ Ժողովրդական Բանահյուսություն
Բանահյուսությունը ժողովրդի բանավոր ստեղծագործությունն է, նրա հավաքական բանականության և հավաքական հույզի արգասիքը: Սկիզբ առնելով անհիշելի ժամանակներից, այն հոսանուտ գետի պես, անընդհատ նորոգվել է, իր մեջ ներառելով ժողովրդի աշխարհընկալումը, դարավոր կենսափորձն ու իմաստությունը: Բանահյուսությունը՝ հոգևոր մշակույթի այդ կարևորագույն բնագավառը, հաստատագրված բնագրեր չի ճանաչում և փոխանցվում է բերնեբերան: Բանահյուսության ուսումնասիրությամբ զբաղվող գիտությունը՝ բանագիտությունը, իբրև առանձին գիտություն ձևավորվել…
Ժողովրդական արուեստ
ԲՆՈՒԹՅԱՆ ՈՒ ՏԻԵԶԵՐՔԻ ՀԵՏ ԱՌՆՉՎՈՂ ԱՎԱՆԴԱԶՐՈՒՅՑՆԵՐ ԵՎ ՀԱՎԱՏԱԼԻՔՆԵՐ
(ԵՐԿԻՆՔ, ԵՐԿԻՐ, ԼՈՒՅՍ, ԽԱՎԱՐ, ԱՐԵՎ, ԼՈՒՍԻՆ, ԱՍՏՂԵՐ, ԱՄՊՐՈՊ, ՈՐՈՏ, ԿԱՅԾԱԿ, ՓԱՅԼԱԿ, ՑՈՂ, ԿՐԱԿ, ԿԱՅԾԱԿ, ՀՈՒՐ, ՋՈՒՐ) 1. ԵՐԿԻՆՔ ԵՎ ԵՐԿԻՐ Երկինքն ու երկիրը ամուսիններ են, երկինքը հայր է, երկիրը՝ մայր: Երկնքի և երկրի արանքում է գտնվում երկնային ծիրանի ծովը: Երկնային քաղաքը մի լույս տաճար է կամ ծիածանաքարով կառուցված վեհ կամարներով շողշողուն պալատ:Ամեն ինչ այնտեղ լույս…
Ժողովրդական արուեստ
Առասպելներ
Հայկը, Արամը, Արա Գեղեցիկը և Տորք Անգեղը հայոց պատմության մեջ հայտնի են ոչ այնքան դիցաբանական, որքան պատմական կերպարներ: Նրանք իրենց առասպելներով մի տեսակ պատմականացել ու մարդկանց երևակայության մեջ են մտել իբրև իրական հերոսներ և ծառայել են Հայաստանի անկախությանը: Հայկ դյուցազնը հայոց առասպելաբանության մեջ ամենաաչքի ընկնող հերոսն է: Հայ ժողովրդի ծագումն ու կոչումը ավանդությունը կապում է…
Ժողովրդական արուեստ
ՍԱՍՆԱ ԾՌԵՐ
ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ Հայ ժողովուրդը հարյուրամյակների ընթացքում ստեղծել է բազում դյուցազներգություններ, որոնց մեջ ամենաբնորոշը, առավել նշանակալիցը, ամենից ավելի հերոսականն ու ծավալունը “Սասունցի Դավիթ” էպոսն է: “Սասունցի Դավիթ” էպոսը հայ ժողովրդական ավանդության մեջ հայտնի է մի քանի անուններով, որոնք սակայն ընդգծում են նրա միասնականությունն ու ամբողջականությունը: Էպոսը կոչվում է “Սասնա ծռեր“: “Ծուռ” բառը հայերենում ունի մի քանի նշանակություն՝…
