Ժողովրդական արուեստ

Կ․Պոլսում գործող «Մարալ» հայկական ժողովրդական պարային համույթը նշում է իր 40-ամյա հոբելյանը

Անատոլիական և հայկական ժողովրդական պարային համույթը՝ «Մարալ» երգ-պարի համույթը, պատրաստվում է իր 40-ամյա հոբելյանին նվիրված միջոցառմանը։ Համույթը դեկտեմբերի 15-ին ելույթ է ունենալու Ստամբուլի «Կոնգրես» կենտրոնում։ Համույթի գեղարվեստական ղեկավար Կարպիս Չափքանն Անադոլու գործակալության թղթակցին տված հարցազրույցում նշել է, որ  1980 թ․ ստեղծված խումբը կիրակի օրը տոնական համերգ է տալու՝ տոնելով հիմնադրման 40 ամյակը։ Նա տեղեկացրել է,…

Այնթապցի օրիորդներ. Նորաձեւութիւն եւ ասեղնագործութիւն

Այնթապցի այս երեք օրիորդներու նկարը մեր օրերը հասած է 19-րդ դարի վերջէն եւ կը գտնուի Արմիկ Փափազեան-Պարսումեանի հաւաքածուիին մէջ (Հալէպ):  Լուսանկարը տեղ գտած է Հրազդան Թոքմաճեանի «Այնթապի ասեղնագործութիւն» գիրքին մէջ: Գիրքը Այնթապի ասեղնագործութեան պատմութիւնն ու աւանդոյթները ամփոփող հերթական գիրքն է, որու հեղինակը տարիներու աշխատանքի արդիւնքով հրատարակած է Արեւմտեան Հայաստանի հայկական արհեստագործութիւնը ներկայացնող գիրքեր: Լուսանկարին մէջ կանայք…

Կարնո քաղաքագլխի կնոջ շքեղ հագուստը

Կարինի՝ Էրզրումի տարազը սովորաբար բնորոշվում է մուգ կապույտ կամ կարմիր թավշա բաճկոնով կամ զգեստով, վրայից՝ երկար, կրկին թավշյա, կարմիր գոգնոց՝ ասեղնագործ բուտա նշանախշերով։ Սա վերաբերում է միջին խավին, իսկ վերնախավը բնականաբար կրել է ավելի հարուստ հանդերձ։ Կարինի քաղաքագլխի կնոջ հագուստը դրա վառ ապացույցն է․ թավշյա մեատքսից երկար վերարկուն ծայրեիծայր պատված է մետաղաթել ոսկյա ասեղնագործությամբ, տակի…

«Բուտայի» (նշանախշ) հայկական ակունքները

Արմինե Թադևոսյան Օտարները դարեր շարունակ փորձել են իրենց վերագրել, յուրացնել մեր մշակույթի շատ տարրեր։ Նման օրինակ է հայկական տարազներում հաճախ օգտագործվող բոլորիս քաջ հայտնի «Բուտա»-ն, կամ ինչպես մեզանում է ընդունված անվանել` «նշանախշ»-ը, որի ծագումնաբանության վերաբեյալ միասնական վարկածը բացակայում է: Այս հոդվածով Արմինե Թադևոսյանը վերլուծություն է ներկայացնում դրա իրական` հայկական ծագման ու պատմության մասին։ Բուտան* շատերիս…

Հայաստան «Քոչարի» խմբային պարին վերաբերեալ լրացուցիչ մշակման ենթարկուած դիմումը պիտի ներկայացնէ ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի քննարկման

Նամիպիոյ մայրաքաղաք Վինտհուքի մէջ 30 նոյեմբերէն սկսեալ իր աշխատանքը սկսած է ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի Ոչ նիւթական մշակութային ժառանգութեան պահպանման միջկառավարական կոմիտէի 10-րդ նստաշրջանը: Հայաստանի Հանրապետութեան արտաքին գործոց նախարարութեան մամլոյ, տեղեկատուութեան եւ հասարակութեան հետ կապի վարչութենէն «Արմէնփրես»-ին յայտնած են, որ այլ հարցերու կողքին քննարկուած են Մարդկութեան ոչ նիւթական մշակութային ժառանգութեան ներկայացուցչական ցանկին վրայ արձանագրուելու համար ներկայացուած 35 դիմումներ,…

Հայ գորգագործությանը նվիրված գիտաժողով

Հ. Շարամբեյանի անվան ժողովրդական ստեղծագործության կենտրոնում կայացավ «Հայ գորգագործական մշակույթը» խորագրով հանրապետական գիտաժողով, որն անդրադարձավ հայ ժողովրդի պատմամշակութային ժառանգության ուսումնասիրման ու արժեւորման հարցում առաջնային նշանակություն ունեցող` ՀՀ թանգարաններում պահվող հայոց ժողովրդական կիրառական-գեղազարդման արվեստին վերաբերող արժեքներին, մասնավորապես գորգերին ու գորգագործությանը` որպես ազգային ինքնության ու ավանդույթների յուրահատուկ կրողների: ՀՀ մշակույթի նախարարության եւ Ժողովրդական ստեղծագործության կենտրոնի նախաձեռնությամբ ընթացող…

Արարատից երկու կողմ

Սաթենիկ Մելքոնյան Հայ եւ զազա երաժիշտների կատարմամբ Արամ Խաչատրյան մեծ համերգասրահում նոյեմբերի 14-ին ժամը 19-ին կկայանա համերգ` «Արարատից երկու կողմ» խորագրով: Հանդես կգան զազա երաժիշտ Միքայել Սալանը, «Ակունք» անսամբլը, Լեյլա Սարիբեկյանը եւ Դավիթ Ամալյանը: Սա զազա ժողովրդի հետ առաջին համգործակցությունը չէ, առաջին համատեղ համերգը կայացել է 2010-ին: Համերգի կազմակերպիչները ցանկություն ունեն սրանով ավելի խորացնել հայերի…

Ազգագրական hաւաքածոյիս Վան-Վասպուրականի նմուշներէն

(Նուէր Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոս Արամ Ա. Վեհափառ Հայրապետին) Պետրոս Ալահայտոյեան Ժողովրդական երգարուեստը, հայ, նաեւ ոչ հայ, տարբեր ըլլալով հանդերձ անհատ արհեստավարժ ստեղծագործողի երգահանական ոճէն, ունի իր ուրոյն ասելակերպը, երգամտածողական ծածուկ բայց հաստատուն ոլորտներն ու բուրմունքը։ Անհատական եւ ազգագրական ոճերն ու արտայայտչական ձեւակերպարները կրնան «ճակատումի ելլել» իրարու հե՛տ երբ անհատը – օրինակ Ա. Խաչատուրեան, Պ.…

Ուդ նվագող հայ վարպետների ժառանգությունը

    Բելգին Ջենգիզ Մալաթիացի վարպետ Ջենջիզը կեսարացի, թոքաթցի, յոզղաթցի հայ վարպետների ուդերից բաղկացած հավաքածու ունի: Վարպետ Ջենգիզը ուդ նվագող հայ վարպետների մերօրյա ներկայացուցիչն է…   Ռեժիսոր Էրիկ Նազարյանի «Ինձ մի մոռացիր, Ստամբու’լ» ֆիլմի նախագծի մեջ ընդգրկված «Պոլիս» կարճամետրաժ ֆիլմի աշխատանքների ընթացքում հնարավորություն ունեցանք ծանոթանալ վարպետ Ջենգիզի հետ: Մալաթիացի վարպետ Ջենգիզը ուդ վերանորոգող է: Հասեկիի շրջակայքում…

Մտորումներ մեր երաժշտութեան շուրջ

 Վահէ Սամուէլեան                 Կը նուիրեմ Կոմիտասի 140 ամեակին Դեկտեմբեր 3-ի ուշ գիշերին, հետևեցայ Շանթ հեռուստակայանի ՙհորիզոն՚ հաղորդումին, որ ուղիղ եթերով կապուած էր Մոսկուայի, Լոս-Անճելոսի և Պէյրութի հետ, հրատապօրէն քննարկելով Կոմիտասի երաժշտական աւանդը: Ձեռնարկի ղեկաւարն էր Նվեր Մնացականեանը, հետաքրքրական բովան-դակութեամբ ՙհեռանկար՚ծրագրի հեղինակ խօսնակը:Ան իր քրքրող հարցադրումներով կը դիմեր մասնագէտ երաժիշտներուն,…