Վերջերս ստեղծված Դերսիմի հայերի միության` Բաքըրքյոյի Զիյա ռեստորանում կազմակերպած ընթրիքի ժամանակ միության նախագահ Միհրան Փրկիչ Գյուլթեքինը իր ելույթում դերսիմցի հայերին կոչ արեց վերադառնալ հայկական մշակույթին` ասելով. «Ամենապատվավոր իրավունքը մշակույթին տեր կանգնելն է»: Դեկտեմբերի 18-ի հրավերքին Ստամբուլում և Դերսիմում ապրող դերսիմցի հայերի հետ մեկտեղ մասնակցեցին նաև Օվաջըքի քաղաքապետ Մուսթաֆա Սարըգյուլը, դերսիմցի գրող Ահմեդ Ջիհանը, «Հրանտ Դինք»…
Արեւմտեան Հայաստանն այսօր
Արեւմտահայերն այսօր, Արեւմտեան Հայաստանն այսօր, Հայոց Ցեղասպանութիւն, Յոդուածներ, Նորութիւններ
1938-Ի ՏԵՐՍԻՄԻ ՔԻԶԻԼՊԱՇՆԵՐՈՒ ԵՒ ՀԱՅԵՐՈՒ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ
ՎԱՀԱԳՆ ԳԱՐԱԳԱՇԵԱՆ Տերսիմի ապստամբութեան ղեկավար` Սէյիտ Ռիզա Օսմանեան Թուրքիոյ իրաւայաջորդ հանրապետական կամ քեմալական Թուրքիոյ կողմէ ազգային փոքրամասնութիւններուն դէմ իրագործուած հաւաքական կոտորածներուն, ջարդերուն եւ ցեղային սպանդներուն մասին այսօրուան քաղաքակիրթ աշխարհը սակաւաթիւ աղբիւրներէ տեղեկութիւններ ունի միայն: Փոքր Ասիոյ դարաւոր բնիկ ժողովուրդներուն դէմ հանրապետական Թուրքիոյ գործադրած բռնարարքները առ այսօր կը մնան լռութեան ծածկոյթին տակ: 1920-ականներու հայկական Կիլիկիոյ բռնի…
Արեւմտեան Հայաստանն այսօր, Մեր իրաւունքը, Նորութիւններ
Այն տեղանունների մեծ մասը, որոնք Խաղաղություն և ժողովրդավարություն կուսակցությունը քրդական է համարում, հայկական, ասորական և արաբական են
Ուշադրություն է գրավում այն հանգամանքը, որ այն անվանումների մեծ մասը, որոնց «Խաղաղություն և ժողովրդավարություն» կուսակցությունը պահանջում է վերադարձնել քրդական անվանումները, իրականում հայկական, ասորական և արաբական անվանումներ են: Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովում լրագրողներին հարցազրույց տված վերոհիշյալ կուսակցության ներկայացուցիչ Քափլանը հանդես եկավ Խաղաղություն և ժողովրդավարություն կուսակցության` պաշտոնական գրագրության մեջ և ցուցանակներում թուրքերենի և քրդերենի կիրառմանը վերաբերող պահանջի…
Արեւմտահայերն այսօր, Արեւմտեան Հայաստանն այսօր, Յոդուածներ, Նորութիւններ
Դերսիմի հայերի ազգագրությունը – 6
Գևորգ Հալաջյան Դերսիմի հյուսիսային ինքնապաշտպանության բնական գոտին կազմող Մնձուրի և Մեռճանի լեռնաշղթաների տասից ավելի գագաթները մշտնջենապես ձյունածածկ էին: Դարերի ընթացքում կուտակված ձյան հաստ խավերը շրջապատի ապառաժների երանգ էին ստացել, դարձել կղմինդրագույն; Ձյունն իր մեջ սնուցում էր սպիտակ ձյունաորդեր, որոնք ծնունդ էին առնում ամռան տաքերին և անհետանում աշնան ցրտերին: Տեղացիների համոզումով այս ձյունաորդերը ձյունաոգիներ էին: Մնձուրի…
Արեւմտեան Հայաստանն այսօր, Նորութիւններ
ՇԱՏԱԽՑԻՆԵՐԸ ԶԲՈՍԱՇՐՋՈՒԹԵԱՄԲ ՅՈՒՍԱԴՐՈՒԵՑԱՆ
ԱԿՕՍ, թիւ 766 10.12.2010
Արեւմտահայերն այսօր, Արեւմտեան Հայաստանն այսօր, Նորութիւններ
Արևելյան Բայազետն ու հայերը
Օռլանդո Գալումենո Օսմանյան կայսրության շրջանում Բայազետի սանջակը (ներկայիս անունը Արևելյան Բայազետ է), կազմված էր Բայազետի, Դիյադինի, Քարաքիլիսեի, Ալաշկերտի և Այնթաբի կազաներից: 1914 թ. կատարված բնակչության հաշվառման համաձայն` ընդհանուր առմամբ սանջակում ապրում էր 13 412 օսմանահպատակ հայ, որոնցից 11 972-ը առաքելական, 1.411-ը կաթոլիկ և 29-ը բողոքական: Իսկ սանջակի կենտրոն հանդիսացող…
Արեւմտահայերն այսօր, Արեւմտեան Հայաստանն այսօր, Յոդուածներ, Նորութիւններ
Դերսիմի հայերի ազգագրությունը – 5
Գևորգ Հալաջյան Թորոս (Թոռիտ) գյուղացի, պարթև հասակով, լայնաթիկունք, սևաչյա, սպիտակ փառավոր մորուսով Մունզուր աղայի (քուրդ) պատմածների համաձայն, գոմահանդերի (մեզրե) գոյությունը և իր տոհմանվան «Թոռնե Անայե փիլի»-ն կապված է հին պատմության հետ: Իրենց գյուղի անունը Թոռիտ չի եղել: Նախքան գոմահանդերի հիմնումը, իր նախնիները ապրելիս են եղել Քարտակ գյուղում, որը գտնվում էր Քարափանքների ստորոտում` հսկայական ժայռերի հովանավորության…
Արեւմտեան Հայաստանն այսօր, Նորութիւններ
Մեկը կառուցում են, մյուսը` քանդում
Էրզրումի Օշվանք եկեղեցին փլուզման վտանգի տակ է Աղթամարի պատարագից հետո Վան եկող-գնացող հայերի թիվն աճեց: Այս աճի հետ մեկտեղ տարածվեցին այն զրույցները, թե հայերը եկել են իրենց գանձերի հետևից: Արտերկրից եկած մի հայ զբոսաշրջիկ հայտնում է. «Վանում Ին գյուղի եկեղեցին ավերում են: Նավով զբոսնելիս տեսանք: Գնացինք նրանց մոտ, խեսեցինք, ավերում են»: Նախ՝ փորձում…
Արեւմտահայերն այսօր, Արեւմտեան Հայաստանն այսօր, Նորութիւններ
Դերսիմի հայերի ազգագրությունը – 4
Գևորգ Հալաջյան 1912-ին հյուր էի Աղուջանների օջախի կրոնապետ Սեիդ-Ճաֆերի մոտ, ուր հավաքված էին չորս օջախների կրոնապետերը (փիրերը): Խորհրդակցությունը դիմել էր ընդհանուր կրոնապետի` փիրե-փիրանի միջնորդությանը, հաշտեցնելու համար Հայտարանցիների, Մամգանցիների, Հասանանցիների և սիսանանցիների աշիրեթներին, որոնք մի որոշ ժամանակից ի վեր թշնամացել էին իրար հետ, և որոնց աշիրեթամիջյան կռիվները բացասաբար էին անդրադառնում Դերսիմի ընդհանուր պաշտպանության գործի վրա:…
Արեւմտեան Հայաստանն այսօր, Հայոց Ցեղասպանութիւն, Յոդուածներ, Նորութիւններ, Վանքեր-եկեղեցիներ
Ի՞նչ եղաւ Վանի վանքերուն
ԶԱՔԱՐ ՄԻԼՏԱՆՕՂԼՈՒ Նկատի ունենալով Վանայ լիճի Աղթամար կղզիի Սուրբ Խաչ եկեղեցւոյ մէջ շուրջ հաիւր տարուան ընդհատումէ ետք 19 Սեպտեմբեր 2010-ին Ս. Խաչի տօնին առթիւ մատուցուելիք Ս. Պատարագը, քարտէսի մը վրայ տեղադրեցինք լճափի Գեւաշ-Ոստան (Կեւաշ), Արտամեդ (Էտրէմիթ), Բերկրի (Մուրատիյէ), Վան և Արճէշ (Էրճիշ) քաղաքներուն եւ անոնց շրջակայքի մօտաւորապէս 90 վանքերը: Քանի որ ժամանակին այսօրուան…
